در هشت ماه نخست سال ۱۴۰۳ خورشیدی، افغانستان با کشورهای منطقه ۸.۳۶۳ میلیارد دالر مبادلات تجاری داشته است که از این میان، ارزش صادرات ۱.۱۷۲ میلیارد دالر و ارزش واردات ۷.۱۹۱ میلیارد دالر بوده است.

براساس این ارقام، اقتصاد افغانستان همچنان متکی به واردات است. با وجود ۷.۱۹۱ میلیارد دالر واردات، تنها ۱.۱۷۲ میلیارد دالر صادرات ثبت شده است. این وضعیت، کسری توازن تجاری را نشان می‌دهد که به عنوان یک چالش بزرگ برای تلاش‌های خودکفایی اقتصادی افغانستان مطرح است.

اقلام عمده صادراتی افغانستان شامل میوه‌های تازه و خشک، پنبه، هنگ، زغال‌ سنگ و برخی اقلام دیگر می‌باشد. بیشترین صادرات افغانستان به کشورهای پاکستان، هند، ایران، امارات متحده عربی، ازبکستان، قزاقستان، چین، ترکیه، عراق و تاجیکستان صورت گرفته است.

در مقابل، اقلام عمده وارداتی افغانستان شامل مواد نفتی، آرد، برنج، پرزه‌جات وسایط نقلیه، ماشین‌آلات، منسوجات کتانی، گاز مایع و سیمنت می‌باشد. این واردات نشان‌دهنده وابستگی شدید کشور به کالاهای خارجی برای تأمین نیازهای داخلی است.

برای ایجاد توازن بین صادرات و واردات، افغانستان نیازمند اجرای اقدامات ذیل می‌باشد:

1. تنوع بخشیدن به اقلام صادراتی: شناسایی بازارهای جهانی جدید برای محصولات زراعتی و معدنی.

2. گسترش توافقات تجاری و ترانزیتی: فراهم‌سازی تسهیلات جدید از طریق توافقات چندجانبه با کشورهای منطقه.

3. تقویت تولیدات داخلی: حمایت از کشاورزان و ایجاد تسهیلات برای سکتورهای صنعتی و تجاری.

4. مدیریت واردات: محدود ساختن واردات برای اقلامی که امکان تولید داخلی دارند و افزایش تعرفه‌ها بر واردات این اقلام.

افغانستان باید بازارهای جدیدی برای محصولات زراعتی خود در کشورهای آسیای میانه توسعه دهد. همچنین، تسهیلات ترانسپورتی از جمله مسیرهای آبی و جاده‌ای باید بهبود یابد. دسترسی به بازارهای مسکو و قزاقستان نیز باید از طریق مکانیزم‌های مشخص در اولویت سیاست تجاری کشور قرار گیرد.

ارزش تجاری ۸.۳۶۳ میلیارد دالر میان افغانستان و کشورهای منطقه، یک پیشرفت مهم برای این کشور به شمار می‌رود. با این حال، سطح بالای واردات و کسری توازن تجاری نشان می‌دهد که نیاز فوری به اصلاح سیاست‌های تجاری، افزایش صادرات و تقویت تولیدات داخلی وجود دارد.